Meble

Meble to jeden z najstarszych typów obiektów występujących w malborskim zamku. W średniowieczu produkowano je na miejscu w snycerni, natomiast przechowywano w kilkudziesięciu pomieszczeniach kompleksu zamkowego. Świadome tworzenie kolekcji meblarskiego mobiliarza rozpoczęło się pod koniec XIX wieku wraz ze scjentystyczną restauracją zamku. Do wybuchu II wojny światowej w zamkowych murach znajdowało się niemal 500 sztuk mebli, od dojrzałego średniowiecza, poprzez barok, neogotyk, po pierwszą dekadę wieku XX. Po wojnie, te z nich które się zachowały, stały się zaczątkiem nowej kolekcji mebli liczącej dziś ok. 280 obiektów. Do jej najstarszych zabytków należą relikty pierwotnego wyposażenia kościoła zamkowego – ławka oraz pozostałości stall i ław konwentu malborskiego wykonane przed 1344 roku. Najwięcej zabytków pochodzi z okresu nowożytnego. Do tej części należą również meble neogotyckie, takie jak wyposażenie Pałacu Wielkiego Mistrza z ok. 1831 – 1836  zaprojektowane przez  berlińskiego architekta Karla Friedricha Schinkla. Ostatnią grupę stanowią meble będące wiernymi kopiami, bądź pastiszami (naśladownictwami lekko modyfikującymi pierwowzór) autentycznych zabytków. Wykonano je na zlecenie konserwatora zamku, Conrada Steinbrechta. Kopie te miały uczynić wnętrza zamkowe bardziej spójnymi z formami gotyckiego założenia architektonicznego  

Zabytki

Eseje

Meble z zamku malborskiego

Wnętrza kościołów i zabudowanie klasztorne są miejscami, które najczęściej umożliwiały fizyczne przetrwanie meblom z przeszłych epok. Działo się tak pomimo iż także i ich wyposażenie podlegało zużyciu i wymianie wynikającej ze zmiany gustów obowiązujących w kolejnych epokach. Także kościół zamkowy w Malborku nie był tu wyjątkiem. Wszystkie zachowane do naszych czasów przykłady tego typu sprzętów, które stanowiły historyczne wyposażenie wnętrz zamku malborskiego, przeznaczone były bez wyjątku do wnętrza kościoła. Do grupy tej należy opisana w zabytku miesiąca ława celebransów, ławka dla świeckich członków konwentu [ryc. 1] oraz szafa zakrystyjna [ryc. 2]. W przypadku obu mebli służących do siedzenia, nie ma najmniejszej wątpliwości, że od zawsze były elementami wyposażenia kościoła zamkowego. Co do szafy, jest wysoce uprawdopodobnione, że także ona została wykonana dla zamkowej zakrystii, ale nie jest to poparte bezpośrednimi przekazami (jednoznaczny zapis w lustracji czy innym spisie), a wątpliwość istnieje, gdyż od połowy XIX w. znajdowała się ona w zakrystii fary w Malborku. Ryc. 1. Ławka z kościoła konwentualnego NMP w Malborku, drewno dębowe, ok. 1344 rok. Ryc. 2. Szafa na szaty liturgiczne z zakrystii kościoła farnego w Malborku (wcześniej kościół zamkowy ?), drewno dębowe, 3 ćw. XV w. Posiadając jednak wiedzę o innych przemieszczeniach sprzętów z kościoła zamkowego do pobliskiej zamkowi świątyni św. Jana Chrzciciela, nawet wielkogabarytowych, jak barokowe retabulum ołtarza, można założyć, że i ten mebel został przeniesiony w nieznanym nam czasie. Pośrednimi dowodami na to jest dekoracyjny ćwiek w formie tarczy zakonnej, wbity w pasowy zawias prawych drzwi. Meble w które wyposażono pozostałe, niesakralne wnętrza zamkowe,

czytaj dalej »